Opgroeien in een Huntingtongezin

De puberteit is bij uitstek de periode waarin kinderen zich losmaken van hun ouders, waarin ze zelfstandig worden en hun ‘eigen ik’ ontwikkelen. Maar hoe gaat dat als een van de ouders een beperking heeft, en de hulp van de puber thuis hard nodig is?

Een vader of een moeder met een beperking heeft natuurlijk veel impact, ook op pubers. Ze maken zich zorgen, er is veel stress thuis en alles is anders. Maar als er daarnaast een te groot beroep op hen wordt gedaan, om een deel van de zorgen op zich te nemen, kan dat grote gevolgen hebben. Joke de Vries, orthopedagoog en gedragswetenschapper waarschuwt: “De verantwoordelijkheid die je van een puber kunt vragen, moet passen bij de leeftijd en de ontwikkelingsfase. 

Incidenteel, niet structureel

Natuurlijk kun je incidenteel best iets extra’s verwachten van een kind, maar als het een blijvende taak wordt, die ook nog eens niet bij de leeftijd past, moet je gaan zoeken naar andere oplossingen. Als een puber geen tijd meer heeft om na school met vrienden af te spreken bijvoorbeeld, komt zijn sociale ontwikkeling in het gedrang. 

Sommige pubers kampen ook met een te groot verantwoordelijkheidsgevoel en cijferen zichzelf helemaal weg. Dat is iets wat later moeilijk af te leren is. Bovendien, als ouders te afhankelijk worden van hun kinderen, wordt het losmakingsproces bemoeilijkt. Ouders die veel van hun kinderen moeten vragen door omstandigheden, moeten hier alert op zijn. Ze moeten zich afvragen of hun kind nog genoeg tijd heeft voor zichzelf, en wat ze wel en niet kunnen verwachten. Van een kind van 11 mag je bijvoorbeeld best verwachten dat het zijn eigen kamer stofzuigt, maar niet het hele huis. Een kind van 15 kan best af en toe de maaltijd voor het gezin verzorgen, maar niet elke dag. 

Ook positieve effecten

Aan de andere kant: als de zorgvraag goed is afgestemd op de draagkracht van een kind, heeft eigen verantwoordelijkheid juist heel positieve effecten. Zeker als ouders ook laten zien dat ze waarderen wat het kind doet. Kinderen met een mantelzorgrol zijn vaak maatschappelijk betrokken, ze ontwikkelen tolerantie voor ‘anders zijn’ en ze schrikken niet zo snel meer van dingen die in het leven gebeuren. “ 

TIPS

• Zoek naar een andere oplossing als een puber teveel wordt betrokken bij de zorg aan een ouder met de ziekte van Huntington. 

• Als de zorgvraag goed is afgestemd op de draagkracht van een kind, heeft een eigen verantwoordelijkheid ook veel positieve effecten.

Bron: uit Kontaktblad 2014-3 Uit Doe Mee!, tijdschrift van MEE.